Ewangelicy w Pile

[BOGDAN]

* W 1535 roku powstaje polska gmina ewangelicka, która przejęła kościół katolicki. Na nabożeństwa uczęszczali także niemieccy luteranie - mieszkańcy miasta i okolicznych wiosek.
Powrócił w ręce katolików w roku 1605.

* Ciekawostką jest, iż ewangeliccy mieszkańcy Piły musieli płacić podatek katolickiemu proboszczowi oraz obchodzić katolickie święta.
Również Żydzi płacili ów podatek.

* Dookoła miasta Piły było 17 protestanckich wsi, m.in. Kaczory (Erpel), Skórka (Schönfeld), parafia Śmiłowo (das Kirchspiel Schmilau), Dobrzyca (Borkendorf), Kramsko (Kramske), Plecemin (Plötzmin), Płytnica (Plienitz), Jastrowie (Jastrow), Dolaszewo (Hasenberg), Zawada (Springberg), Kotuń (Kattun), Szydłowo (Groß Wittenberg), Pokrzywnica (Krumfließ) i Rudka (Hütte).
Dane z 1607 roku.

1573
Protestanci otrzymali pełne prawa ustawą polskiego sejmu, która została uchwalona przeciw głosom biskupów. W niej mówi się: „Zobowiązujemy się wszyscy razem za nas i za naszych następców, pod przysięgą na nasz honor i na nasze sumienie, być zgodnym co do tego, że ze względów religijnych można nie mieć równej opinii. Z powodu odmienności dogmatów i swobody praktyk religijnych, krwi nie przelewać i nikt, kim by nie był, z tego powodu nie będzie karany konfiskatą swojego majątku, utratą swojego honoru, więzieniem lub banicją. Wszyscy polscy królowie po zwycięskiej elekcji zaprzysięgali to postanowienie.

Pozdrawiam