Traktat pokojowy w Tylży w 1807 r.

[adam]

Na podstawie pokoju zawartego w Tylży granica Księstwa Warszawskiego przebiegała min. od Wisły poprzez Borowiec do Piły. Południowa granica Prus była drogą pocztową z Piły do Drezdenka. Jednakże granice te nie miały żadnego odzwierciedlenia historycznego ani praktycznego. Granica od Piły do Drezdenka przecinała wiele miast i wsi i doszło do sytuacji, że wsie znajdowały się w jednym państwie a ich pola w drugim. Wieś Koszyce znalazła się w Prusach. Przebieg tej granicy został wytyczony ze zwykłego wygodnictwa. Dochodziło do ciągłych sporów np. pałac w Wieleniu musiał zostać uznany za teren neutralny bo znalazł się w granicach Księstwa, ale jego właściciel Graf von Blankensee nie chciał na to wyrazić zgody. Majątek skarbowy Trzcianka, który Napoleon podarował swojemu marszałkowi miał pozostać terenem Prus lecz z własnym zarządem, sytuacje takie bardzo komplikowały życie mieszkańców tych terenów.

[Jaśko]

Ten moment w historii upamiętnia kapliczka, tzw. "boża męka" w Trzciance, tuż obok dzisiejszej siedziby nadleśnictwa. Na jej szczycie jest metalowa chorągiewka z datą 1811 a wystawiona została jak powiedziałem dla upamiętnienia kilkuletniego "pobytu" Trzcianki w granicach Księstwa Warszawskiego. Napoleon zresztą podarował hojną ręką Trzciankę jednemu ze swoich marszałków - nazwiska nie wspomnę.

[adam]

Marszałek ten nazywał sie Berthier, książę von Neuschatel.
Pozdrawiam.

[RR]

Porcyjka skanów interesującej mapy terenów przygranicznych po traktacie w Tylży:

[SA108]

Świetna ta mapa, widziałem ją kiedyś na jakiejś wystawie w Muzeum Okręgowym. Widać na przykład spichlerz solny nad Gwdą w rejonie Kolonii Motylewo.

[Krzysztof Ju]

Na pocztę otrzymaliśmy pytanie o dokładny przebieg granicy Księstwa Warszawskiego z Królestwem Pruskim na terenie miasta Piły i okolicach w latach 1807-1815. Czy poza opisem granicy w "Piła - zarys dziejów" Borasa i Dworeckiego oraz na powyższej mapie od RR i poniższej mapie Engelhardta z 1811 roku, istnieją jeszcze jakieś informacje, fizyczne obiekty lub źródła historyczne, dzięki którym dałoby się precyzyjnie nakreślić wspomnianą granicę?


Skan z książki "Piła - zarys dziejów (do roku 1945)" Borasa i Dworeckiego.


Fragment mapy Friedricha Bernharda Engelhardta wydanej przez Simon Schropp & Companie w 1811 roku. Mapa prezentowała ww. granicę od lubuskiego Drezdenka przez rejony nad Bydgoszczą do mazurskiej Ostródy. W całości dostępna jest w zasobach Deutsche Fotothek pod adresem http://www.deutschefotothek.de/documents/obj/90024993

[Jurek 200]

Okres od układu w Tylży do Kongresu Wiedeńskiego do chyba jedyny okres w historii, gdy granica państwowa przechodziła przez teren dzisiejszego miasta. Granica sprzed 1939 r. była owszem blisko ale to już jednak Ujście a nie Piła.
Chciałbym poddać pod rozwagę pomysł ustawienia w mieście skromnych tablic w miejscach przecięcia dwóch ważnych pilskich ulic z trasą przebiegu granicy Księstwa. Lokalizacja pierwszego nie budzi wątpliwości, to most nad Gwdą obok baru Bieszczadzkiego w ciągu idących tu razem dróg krajowych nr 10 i nr 11. Byłaby to lotna informacja dla wielu gości przejeżdżających przez miasto a na parkingu przy barze może jeszcze tablica z bogatszą informacją. Lokalizacja drugiego, to z analizy pruskiej mapy, przebieg Al. Niepodległości gdzieś pomiędzy skrzyżowaniami z ul. Koszycką i Nad Strumykiem. Być może to nawet ten strumyk wzdłuż ul. Koszyckiej, choć po tylu latach strugi płyną pewnie nieco inaczej. Byłaby to, jak sadzę, również fajna informacja dla samych Pilan i powód do większego zainteresowania historią swojego miasta.
Tablice mogłyby być podpisane przez Urząd Miasta albo Stowarzyszenie.

Pozdrawiam z Koszalina.