Sławni, bohaterowie, znani - związani z Piłą i okolicami

[Krzysztof Ju]

Zmieniłem tytuł wątku z "Sławni Pilanie i Pilscy bohaterowie - z miasta i okolic" na "Sławni, bohaterowie, znani - związani z Piłą i okolicami" poszerzając jego zakres tematyczny. Mógłbym informację o niemieckich twórcach dać gdzie indziej, ale myślę, że tutaj najbardziej pasuje. I oczywiście, że niemieccy, bo wątek znajduje się w dziale forum o niemieckim okresie historii Piły.

[Krzysztof Ju]

Na aukcjach eBay, picclick.de i niemieckich serwisach sprzedaży dzieł sztuki spotkać się można z akwarelami i pejzażami Hansa Schöna. Z informacji o autorze wynika, że malarz urodził się 1917 roku w Pile. Na jednej z aukcji podano następującą informację:

Der Kunstmaler Hans Schön wurde 1917 in Schneidemühl (Kreis Kolmar / Posen) geboren und verstarb 1994 in Offenbach.

[ziolek]

W latach 90-tych popularnością wśród polskich miłośników muzyki techno zapisał się pilski projekt Millennium:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Millenniu ... _muzyczny)

A oto ich muzyka wyemitowana na antenie RMF FM:

https://www.youtube.com/watch?v=9flPtST9hnQ

[tomcio1]

Co do millennium to jeszcze warto zobaczyć to https://www.youtube.com/watch?v=UaYUdghadvw

[ziolek]

Dzięki za link! Ciekawy klimat muzyczny.

A komentarz "Żegnaj, Kris. Dzięki za wszystko." to niestety potwierdzenie pogłoski jaką słyszałem? Coś Ci wiadomo?

[tomcio1]

Niestety nic nie wiem, a dodam tylko że wokalisty z tego utworu też chyba przedstawiać nie trzeba.

[Kanclerz]

Jacek Olter: szaman kosmicznego flow. Jacka już wspominaliśmy, gdyby żył, skończyłby 45 lat.
Tutaj artykuł z Onet.pl: http://muzyka.onet.pl/jazz/jacek-olter- ... low/gr3w5r

[ziolek]

Na wystawie w Muzeum Obozów Jenieckich w Żaganiu można znaleźć informacje o uciekinierach złapanych w Pile. [*]

[ziolek]

Kolejna osoba:

Sprawiedliwa wśród Narodów Świata

Urodzona w Pile franciszkanka została pośmiertnie uhonorowana za ratowanie żydowskich dzieci podczas niemieckiej okupacji.



Siostra Anna Tekla Budnowska ze zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi urodziła się w Pile 7 lipca 1907 r. W czasie okupacji niemieckiej, będąc pod stałym zagrożeniem denuncjacji i represji, ukryła 23 dzieci żydowskich w szkole klasztornej w Łomnej, gdzie pełniła funkcję przełożonej domu.

Tytuł Sprawiedliwej wśród Narodów Świata został jej przyznany we wrześniu ubiegłego roku, ale do tej pory Departament Sprawiedliwych w ambasadzie Izraela w Polsce szukał rodziny siostry, aby wręczyć medal i podziękowania. Udało się to dopiero miesiąc temu w Pile. Bliscy odnaleźli się w mieście, w którym franciszkanka przyszła na świat.

- Kolega z pracy zapytał zaintrygowany zbieżnością nazwisk. Skontaktowałem się z Ambasadą w Warszawie i okazało się, że to chodzi właśnie o moją ciocię. Oczywiście wiedzieliśmy o jej działalności podczas wojny, chociaż nie zdawaliśmy sobie pewnie sprawy z tego, jak wielkie znaczenie miała. Sama niewiele o tym wspominała. Była z tych ludzi, którzy więcej robią niż mówią - mówi Jan Budnowski, siostrzeniec uhonorowanej zakonnicy.

Pan Jan odbierze medal przyznany jego cioci 22 stycznia na uroczystości w Gnieźnie.

Siostra Anna Tekla Budnowska zmarła 17 marca 1994 r. w Warszawie.


Więcej o s. Budnowskiej w jednym z kolejnych wydań papierowych "Gościa Koszalińsko-Kołobrzeskiego".


Autor: Karolina Pawłowska
Źródło: www.koszalin.gosc.pl
Data wydania: 10 stycznia 2018

[Krzysztof Ju]

Dwie rodziny Sprawiedliwe wśród Narodów Świata

Dwie rodziny z Piły odebrały medal “Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” przyznane pośmiertnie ich krewnym. Uroczystość odbyła się dziś w Gnieźnie w ramach XXI Dnia Judaizmu.

Medalami i dyplomami honorowymi odznaczono pośmiertnie: Czesławę i Wojciecha Pachurków z Piły, Mariana Połowicza ze Środy Wielkopolskiej oraz urodzoną w Pile s. Teklę Budnowską ze Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi.

Matka przełożona Tekla Budnowska, która mieszkała w kamienicy przy dzisiejszej ul. 11 Listopada, w Warszawie uratowała od zagłady 24 żydowskich dzieci. W imieniu nieżyjącej już zakonnicy, a swojej cioci, medal odebrał Jan Budnowski oraz Krystyna Kabat.

Drugi medal odebrała rodzina Wojciecha i Czesławy Pachurek, którzy pomogli przeżyć braciom Chaimowi i Jakubowi Zandmanom oraz innym członkom ich rodziny w Puchaczach, w okolicach Międzyrzecza. Medal w imieniu swoich dziadków odebrali Maria Lipkowska oraz Wojciech Pachurek.

Trzeci medal otrzymała rodzina Mariana Połowicza z Mokrzyszowa koło Tarnobrzegu, który uratował życie doktor Olgi Lilien.

Tytuł “Sprawiedliwy wśród Narodów Świata” przyznawany jest od 1963 roku przez jerozolimski Instytut Yad Vashem osobom niosącym pomoc Żydom w czasie II wojny światowej. Do tej pory tytułem wyróżniono ponad 26,9 tys. osób z całego świata. Polscy Sprawiedliwi stanowią wśród nich największą grupę – przeszło 6,8 tys. osób.


Źródło: www.asta24.pl
Data wydania: 22 stycznia 2018

I dla uzupełnienia fragment relacji prasowej z niedziela.pl:

Medalami odznaczono pośmiertnie czworo Wielkopolan: Czesławę i Wojciecha Pachurków z Piły, Mariana Połowicza ze Środy Wielkopolskiej oraz urodzoną w Pile s. Teklę Budnowską ze zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi. W Gnieźnie otrzymali je potomkowie i krewni uhonorowanych.

Matka przełożona Tekla Budnowska, uratowała od zagłady 24 żydowskich dzieci w tym Janinę Dawidowicz. W 1943 roku Janina jako 13-letnia dziewczynka trafiła do prowadzonego przez Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi i była jednym z dzieci ukrywanych przez siostry w Warszawie. Po wybuchu Powstania Warszawskiego matka Tekla Budnowska zdołała przekonać niemieckiego oficera, aby pomógł siostrom w wyprowadzeniu 120 dzieci polskich i żydowskich z miasta. Po wydostaniu się z miasta siostry wraz z podopiecznymi zamieszkały w opuszczonej szkole w Gostowcu, gdzie przebywały do wyzwolenia w styczniu 1945 roku. Czesława i Wojciech Pachurkowie, którzy ukrywali braci Haima i Jakuba Zaidmanów oraz innych członków ich rodziny. Gdy Niemcy w czasie obławy odkryli w domu Pachurków ślady ukrywania Żydów zastrzelili Wojciecha na oczach żony i 6-letniego syna Mariana. Bracia Zaidmanowie również nie przeżyli zagłady.

Marian Stanisław Połowicz ocalił życie dr Oldze Lilien, żydowskiej lekarce pochodzącej ze Lwowa. Za jego zgodą i przy jego pomocy ukrywała się w szkole w Mokoszycach, gdzie był dyrektorem. Pracowała jako pomoc kuchenna. Po wojnie dr Olga organizowała opiekę pediatryczną w Tarnobrzegu.

[Krzysztof Ju]

Hans Nielsen Honorowym Obywatelem Piły [VIDEO]

Podczas uroczystej sesji z okazji Dnia Miasta legendarny żużlowiec Hans Nielsen odebrał tytuł Honorowego Obywatela Piły.



Tytuł Honorowego Obywatela Piły Hans Nielsen odebrał osobiście, w niedzielę 4 marca podczas uroczystej sesji z okazji Dnia Miasta. - Hans Nielsen - 22-krotny Mistrz Świata na żużlu w różnych konkurencjach, w tym 4-krotny indywidualny, 11-krotny drużynowy, 7-krotny w parze. Jego kariera trwała 30 lat, jeździł w klubie duńskim Brpvst, w klubach brytyjskich oraz polskich. Jako pierwszy z obcokrajowców wystąpił w polskiej lidze - w klubie Motor Lublin, a następnie w Polonii Piła. Barwy pilskiej Polonii reprezentował w latach 1994 - 1999, w tym czasie zdobył wiele medali w kategorii drużynowej i to dzięki niemu drugoligowa Polonia Piła awansowała do polskiej ekstraklasy. Były to niewątpliwie najlepsze czasy dla Polonii Piła, o których pamięć nosi w sercu do dzisiaj wielu mieszkańców naszego miasta - informuje pilski Urząd Miasta.

Hansowi Nielsenowi na uroczystej sesji w Pile towarzyszył Ambasador Królestwa Danii w Polsce, Ole Egberg Mikkelsen.


Źródło: www.zycie.pila.pl
Data wydania: 5 marca 2018

[tdr0327]

Ze sławnych, ale mniej znanych jako pilanie wymienic moznaby Antoniego Kiszewskiego - wybitnego pedagoga, autora podręczników. Większość życia (przynajmniej naukowego) spędził poza Piłą, dlatego mało kto wie, że on jest "nasz" :-)

Antoni Kiszewski was my grandfather’s uncle. Until today I did not know that he was born in Piła. Unfortunately it looks like there are no surviving birth or marriage records so I cannot research my family any further than Antoni’s father Ludwik. Oh well, I am really enjoying the stories on your website here. I’m very interested in learning about my ancestral homeland.

[Krzysztof Ju]

Na fejsie niedawno wystartował fanpage "Słownik Pilan" pod adresem www.facebook.com/S%C5%82ownik-Pilan-313298246073559/

Jak twórcy sami piszą:

Witajcie!

Parafrazując słowa Mikołaja Reja "Pilanie nie gęsi, swoich bohaterów mają".
Słownik Pilan to społeczna inicjatywa kilku młodych ludzi chcących upamiętnić bohaterów jak i zwiększyć wiedzę o nich wśród mieszkańców Grodu Staszica.

Startujemy znając blisko setkę bohaterów, spoczywających na naszych cmentarzach i mamy nadzieję, że wraz z wami rozbudujemy bazę wiedzy do imponujących rozmiarów.

W wiadomości prywatnej lub na mail slownikpilan@gmail.com prosimy o informację o znanych państwu, ważnych dla Pilan postaciach.

Mamy nadzieję, że akcja pozwoli na zebranie jak największej bazy wiedzy o naszych sąsiadach.

Pozdrawiamy Ekipa Słownik Pilan.

"Być narodowi użytecznym" - Stanisław Wawrzyniec Staszic

Na dzień 3 września pojawiły się biogramy następujących osób:
- Ludwik Krestian (1900-1966)
- Jan Narożynski (1900-1974)
- Bronisław Smolski "Bronek" (1926-2004)

[Kanclerz]

Warto wspomnieć o osobie Artura Paczesnego. Aktor, obecnie związany z Bałtyckim Teatrem Dramatycznym: http://www.skene.pl/osoba/4515/Artur-Paczesny
https://www.filmweb.pl/person/Artur+Paczesny-406327

Urodził się, mieszkał, uczył w Pile.

[Krzysztof Ju]

Pożegnaliśmy Franciszka Leszczyszyna

Zmarł Franciszek Leszczyszyn, radny trzech kadencji Rady Miasta Piły. - Nikt nie zrobił tyle dla osiedla Podlasie

W wieku 92 lat zmarł Franciszek Leszczyszyn – honorowy obywatel miasta Piły. Pogrzeb odbył się na cmentarzu komunalnym w Pile w minioną sobotę.

Franciszek Leszczyszyn dzieciństwo spędził we Francji, następnie wiele lat służył w wojsku. Do Piły przyjechał w 1951 roku. Podjął pracę w Wyższej Oficerskiej Szkole Samochodowej. W latach 1962-63 był uczestnikiem misji pokojowej ONZ w Wietnamie. Założyciel Rady Osiedla Podlasie, którą kierował przez 26 lat. Za pracę zawodową i działalność społeczną otrzymał liczne odznaczenia, nagrody i wyróżnienia.

Przez trzy kadencje był również radnym Rady Miasta Piły, która w 2010 roku nagrodziła go tytułem Honorowego Obywatela Miasta. Jedną kadencję był także radnym Sejmiku Województwa Wielkopolskiego. Ale to pilskiemu osiedlu Podlasie poświęcał najwięcej uwagi i oddał serce. Jako przewodniczący samorządu angażował się w rozwój osiedla, poprawiał jakość życia i integrował mieszkańców.

– Chyba nikt nie zrobił tyle dla osiedla Podlasie co Pan Leszczyszyn. Nie raz miałem przyjemność spotkać się i rozmawiać z Panem Franciszkiem. Na długo zapamiętam jubileusz Jego 90-urodzin, który obchodziliśmy w Starostwie w 2017 roku. Pan Franciszek, nigdy nie ukrywał, że praca dla dobra innych sprawiała mu wielką satysfakcję i umożliwiała rozwój – napisał na swoim facebookowym profilu starosta pilski Eligiusz Komarowski.

Ceremonia pogrzebowa odbyła się 4 maja na cmentarzu komunalnym w Pile.


Źródło: www.dzienniknowy.pl
Data wydania: 6 maja 2019

[Krzysztof Ju]

Otto Dix, pod koniec pierwszej wojny światowej, krótko przebywał w Pile na szkoleniu lotniczym.

Dix był niemieckim malarzem i grafikiem żyjącym w latach 1891-1969. Początkowo tworzył w stylu ekspresjonistycznym, a później werystycznym orbitując wokół kierunku Neueu Sachlichkeit. Znany m.in. z obrazów ukazujących koszmar wojny (cykl Der Krieg) lub krytycznie spoglądających na powojenne społeczeństwo (często blisko im do stylu Grosza).

Zanim trafił do Piły, walczył na froncie zachodnim (i krótko na froncie wschodnim) jako artylerzysta i strzelec karabinu maszynowego. Po kursie obrony przeciwlotniczej w Tongeren we wrześniu 1918 r. zostaje przeniesiony pod koniec października* lub 6 listopada** na szkolenie w FEA 2. Kilka dni później kończy się wojna i 22 grudnia z Piły wraca do rodzinnego miasta Gera koło Lipska.

Źródło informacji:
* Gabriele Werner, Otto Dix - Der Krieg [w:] Kriegsende 1918: Ereignis, Wirkung, Nachwirkung pod redakcją Jörg Duppler i Gerhard P. Gross, München 1999, s. 302 i 307.
** Bernd Ulrich, Dann gehts wieder in die schöne Läuse-Schlampagne. Otto Dix im Ersten Weltkrieg [w:] Otto Dix. Der Krieg - das Dresdner Triptychon pod redakcją Birgit Dalbajewa, Simone Fleischer, Olaf Peters, Dresden 2014, s. 41.

[SA108]

Pantaleon Szuman (też Schuman) (1782-1849) - prawnik, jeden z najśmielszych obrońców polskości. W dobie Wielkiego Księstwa Poznańskiego inicjował wiele akcji protestacyjnych przeciw ograniczaniu praw Polaków. Uwięziony i skazany na 15 lat twierdzy za zdradę stanu, został po kilku latach uwolniony od winy, ale z zakazem osiedlania się w Wielkopolsce, na Śląsku i w Prusach Zachodnich. Od 1848 r. był członkiem poznańskiego Komitetu Narodowego Polskiego. W latach 1841-45 był posłem na sejmy prowincjonalne, a w latach 1848-49 posłem pruskiego Zgromadzenia Narodowego oraz parlamentu pruskiego (członek Koła Polskiego).
Więcej informacji:
http://www.biblioteka.pila.pl/menu/opatro.htm

Poniżej informacje o pilskiej rodzinie Szumanów z artykułu Andrzeja Kwileckiego "Polscy i niemieccy właściciele ziemscy w Poznańskiem - z problematyki wzajemnych stosunków", "Przegląd Zachodni" nr 2/1997.

[KJK]

Witam, czy ktoś spotkał się z jakimiś informacjami (np. wspomnienia, relacje prasowe) odnośnie pogrzebu zmarłego w Pile księdza Franciszka Westphala (Franz Westpfahl), który odbył się we wrześniu 1931 r. na cmentarzu przy Berliner Strasse (ob. Wojska Polskiego) ?

[Krzysztof Ju]

Nie wiem czy to ta sama osoba, ale na stronie http://www.schneidemuehl.net, w zakładce Bücherei i dalej Friedhöfe, jest zbiór informacji o pilskich cmentarzach i na stronie 28 widać słabej jakości zdjęcie nagrobka podpisanego jako grób byłego dyrektora Caritas Westphala.

[KJK]

Bardzo dziękuję, to jest właśnie ta osoba! Być może ktoś jeszcze coś wie na temat ks. F. Westphala?