Schneidemuhl w datach

[Aragorn]

30. X - 2. XI - 1806 - w tych dniach przebywał uciekający z Berlina przed wojskami napoleońskimi król pruski Fryderyk Wilhelm III wraz z królową Luizą. Zatrzymał się w domu Andrzeja Pipera, gdzie znajdowała się pierwsza w Pile poczta.

7. 07. 1834 - wielki pożar miasta, w przeciągu godziny spłonęło ok. 200 domów. Spalił się ratusz miejski, a z nim całe archiwum i dokumenty świadczące o polskości Piły.

27. 07. 1851 - pierwsza linia kolejowa na trasie Krzyż- Piła - Bydgoszcz.

27. 05. 1893 - podczas pogłębiania studni artezyjskiej doszło do wielkiej katastrofy, obok wierconego otworu nastąpiła erupcja kurzawki z taką gwałtownością, że wszelkie dostępne wówczas środki techniczne okazały się za mało skuteczne do jej opanowania. Powstały odkształcenia terenu, które spowodowały zniszczenie lub uszkodzenie budynków na 20 posesjach przy ul. Wielkiej Kościelnej ( ob. al. Piastów ). Inaczej katastrofa zwana jest studnią nieszczęść.

5. 08. 1917 - utworzenie chóru polskiego " Halka "

31. 12 1918 - w hotelu Teofila Drozdowskiego w Pile odbyło się posiedzenie delegatów Powiatowych Rad Ludowych Ziemi Nadnoteckiej. Wybrano dowódcę sił powstańczych tego rejonu, którym został Zdzisław Orłowski ze Stajkowa.

2. 01. 1919 - w mieście przeprowadzono demobilizację wojsk niemieckich przy jednoczesnym organizowaniu sił Grenzschutzu do walki z polskimi powstańcami.

7. 05 1919 - Traktat Wersalski proponował przyznać Polsce m. in. Piłę.

3. 06. 1919 - nadburmistrz Piły dr Karl Krause zaprosił do Piły kilku dziennikarzy zagranicznych, by przekonali się naocznie o " krzywdach " wyrządzanych Niemcom. Ok. 10 tys. Niemców skandowało " Jesteśmy Niemcami i chcemy Niemcami pozostać! ".

28. 06. 1919 - ostateczna wersja Traktatu Wersalskiego pozostawiła Piłę po stronie niemieckiej.

23. 11. 1919 - Rada Ludowa zorganizowała wiec, w związku z wyborami do Rady Miejskiej, na którym przyjęto rezolucję: Pomimo, że nas Polaków w Pilskiem opuszczono jako do Polski nie należących, okazujemy nasze narodowe poczucie i spodziewamy się, że nadejdzie godzina, w której my powitamy naszych braci i siostry w Polsce.

[Tom]

UZUPELNIENIE Historii miasta na podstawie zachowanych danych historycznych bylych mieszkancöw Pily z Cuxhaffen ze strony schneidemuehl.net oraz czesciowo z ksiazki -Hansa Jakob Schmitz-
(*) -"Bollwerk Schneidemühl" wydanie Heimatblätter Schneidemühl 1937 /rok/

1772 - Pila w panstwie Pruskim, otrzymuje nazwe Schneidemühl
1772 - Jako Schneidemühl liczy 1322 mieszkancöw, w tym 620 Polaköw, 400 Niemcöw i 320 Zydöw.
1781 - Katastrofa polowa miasta legla w popiöl
1786 - Schneidemühl liczy 1799 mieszkancöw
1804 - 2.521 mieszkancöw
1806 - 2.519 mieszkancöw
1807-1815 Schneidemühl wraca na 7 lat do Ksiestwa Warszawskiego
1815 - Pila ponownie w panstwie Pruskim i znöw jako Schneidemühl
1806 - Epidemia Czerwonki umarlo 36 mieszkancöw
1831 - 1848 Katastrofa Szaleje Epidemia Holery
1834 - liczba mieszkancöw 2.999 w tym 1.136 Katoliköw, 1.215 Ewangeliköw i 648 wyznania Mojzeszowego
1834 - Katastrofa wielki pozar splonelo 200 domöw Ratusz cale archiwum ocalaly tylko 62 domy 1.500 mieszkancöw bez dachu nad glowä
(*)1834 - Wykorzystujac pozar Burmistrz miasta Hr.Wolff osobiscie zniszczyl jeden z najstarszych dokumentöw nadania przywilejöw osadzie Pila przez krölowä Jadwige /ksiäzka "Bollwerk Schneidemühl" wyd.1937 rok str.11
1843 - miasto liczy 4.111 mieszkancöw
1856 - po budowie drogi zelaznej liczba wrazsta do 6.060 mieszkancöw
1866-1873 Katastrofa - Epidemia Cholery zmarlych grzebano na cmentarzu przy ul.Berlinskiej /Niestety nie ma wzmianki na ktörym/
1867 - 7.516 mieszkancöw
1880 - 11.626 mieszkancöw
1893 - miasto posiada juz sies wodno-kanalizacyjnä
1895 - liczba mieszkancöw 17.050
1900 - liczba mieszkancöw 19.719
1900 - Pierwszy garnizon wojskowy liczäcy 1314 zolnierzy
1900 - zalozenie Parku miejskiego
1929-30 zakonczenie budowy szpitala miejskiego
1922 - Pila czyli wtedy Schneidemühl zostaje uznane jako miasto powiatowe Marchii granicznej Poznan-Prusy Zachodnie podlega pod niä okreg Walcz, Zlotöw. Czlopa
1922 - utworzenie wicekonsulatu RP
1923 - Utworzenie Dzielnicy Zwiazku Polaköw w Niemczech
1925 - Schneidemühl liczy 37.634 mieszkancöw w tym 67% Ewangeliköw, 31% Katoliköw i 25% wyznania Mojzeszowego
1934 - liczba mieszkancöw 43.388
1938 - Rozszerzenie Marchii granicznej Prus Zachodnich o Pomorze Srodkowe. Szczecinek, Drawsko Pomorskie podlegaja pod Schneidemühl
1939 - spis ludnosci 45.791 mieszkancöw w tym 155 Zydöw
1944 - I nalot bombowy w dniu Zielonych Swiat na miasto
1945 - 26 Styczen I transport ewakuacyjny mieszkancöw Schneidemühl niestety troche za pözno.
1945 - 31 Styczen Miasto prawie zajete przez Rosjan
1945 - z 45.791 mieszkancöw Schneidemühl 5.262 zginelo podczas walk o
miasto 10.521 los nieznany. Nie wszyskim udalo sie dotrzec za Odre.
1945 - Schneidemühl po 173 latach wraca do Polski znowu jest Pila

Ps. PRZEPRASZAM NIE MAM POLSKICH LITER

(*) -- uzupelnienia-poprawki

[BOGDAN]

Zdumiało mnie, że nikt dotychczas nie wspomniał o bardzo znamiennym fakcie. Otóż w roku 1888 nazwa "Schneidemuehl" pojawiła sie w niemal wszystkich gazetach niemieckich. Po niezwykle obfitych opadach sniegu nastąpiła w końcu marca wielka odwilż. 29 - w Wielki Czwartek - wszystkie ulice w rejonie obu Rynków zostały zalane, a grobla na Przedmieściu Bydgoskim przerwana. Na niektórych ulicach woda sięgała 2 m, a kilka budynków zawaliło się. Komunikacja była tylko łódkami. 1900 mieszkańców musiało opuścić swoje mieszkania i zostało bez dachu nad głową. 26 budynków zawaliło się, 60 było poważnie uszkodzonych. Ogólne straty były ogromne, ponad pól miliona marek. Datki społeczeństwa niemieckiego osiągnęły wysokość ponad 87 tysięcy marek.

[Aragorn]

Dodam jeszcze garść informacji na temat powodzi w 1888 roku. W 1888 roku miasto nawiedziło kolejne nieszczęście. Nagły wylew Gwdy spowodował powódź. Trudno uwierzyć, że woda zalała prawie całe miasto. Mieszkańcy miasta mogli poruszać się po ulicach tylko przy pomocy łodzi czy promów. Zapadlo się około 20 domów, a wiele zostało poważnie uszkodzonych. Częśc mieszkańców miasta nie miała gdzie mieszkać. Dzięki zbiórce funduszy, przeprowadzonej w niemieckich miastach, powodzianie otrzymali odszkodowania.
Źródło: Tygodnik Ilustrowany "PRACA" nr. 26 z 1899 roku.